The following text is a description and explanation of the above engraving.

*

Çeviri: Nalan Özkan Lecerf

Yunanca yazıt şöyle der: ‘Tanrıların Ruhlarına (ölmüş ataların tanrılaştırılmış Ruhları), Antonia Valeria bu anıtı vefat etmiş eşi Aurelius Epaphroditus’a ithafen yaptırmıştır.’

‘Oturan kadını duruşu, saç modeli, ayağının altındaki yılan, önündeki iki kadının tuttuğu başaktan Ceres olarak tanırız. Olgun bir kadın olarak gösteriliyorsa o bu görünüşü seçtiği içindir. Saçı yukarıya doğru toplanmış olup, alnın üstünde sivri (taca benzer) bir saç bandı tarafından tutulmaktadır. Bunu Ovid bu dizelerle betimler: ‘Mitraque capillos prefferat’; Tanrıça ve Kraliçelerin tarzıdır bu.

‘Üzgün taş’ olarak bilinen bir taş üzerinde oturmaktadır. Ayağının altındaki yılan ana sembollerinden bir tanesidir. Sol elinde tuttuğu kavisli asa Yunanlılar için Tanrıların asasıdır; Mısır’da da bulunur.
Ceres’ten sonra Triptolemus en aşikar olan figürdür. Kahramanların çağındaki gibi üzerinde sadece basit bir yün harmani taşıyarak Ceres’in kendisine verdiği iki tekerlekli arabasıyla sahneye giriş yapar. Genç ve güçlü bakışından Tanrıça’nın çocuğunu tanırız, harmaninin kıvrımında tuttuğu buğday başağı ise misyonunu net bir şekilde ortaya koyar.

Arabanın yanındaki defne, bu sahnenin defnelerin bolca yetiştiği kadim bir bölgede gerçekleştiğine işaret eder.

Kahraman ve Tanrıçanın arasında Eleusis Kralı ve Triptolomus’un babası Celeus, annesi Metanira ve bir kız kardeş gözükür. Ceres’le konuşmakta olan Metanira ona Anne diyerek ve kızını (Prosperina) hatırlatarak Ceres’I yumuşatmaya çalışır.

Ceres’in solunda duran, bir elini lakayıt bir şekilde onun sol omuzuna koyan, diğer eliyle de üzümlerle dolu bağ kütüğüne dokunan karakter Baküs’tür. Onu tombulluğu, gençliği, koyu kırmızı rengi, uzun saçı ve asma yaprağıyla dallardan yapılan tacından tanırız.

Arkasında iki tekerlekli arabada duran bir Tanrıça yer alır, sarhoşu yere sermiş olan atı başka birisi tutar. Bu araba, törene müdahale etmemesi için Gece tarafından durdurulan Şafağın arabasına benzer. Geceyi burada Diana elbisesi ve örtüsünden tanırız.

Triptolomus’un arabasının arkasında meşalelerini farklı biçimlerde tutan iki kadın görürüz. Onlar Ceres Gizemleri’nin inisiyeleri olup, ‘meşalelerin festivali’ olarak adlandırılan günü kutlarken görülür.

Aralarında duran Eumolpe, Gizemlerini kutlaması üzerine Ceres tarafından seçilen dört kişiden biri olup, ilk rahiptir. Seçilmiş olan kişinin ömür boyu bakire olması şartı konulduysa bile bu hizmet ailesinde 12 yüz yıl boyunca devam etmiştir.

İki buğday başağı tutan çocuktan çocukların da inisiye olduğunu anlarız. De Boze’a göre bu nüfusun tarımdan ötürü geliştiğini sembolize eder.

Son olarak arkada duran figür Atinalı bir kadın olup, diğer kadın gibi giyinmiştir. Elinde tuttuğu orakla böyle bir alet verdiği için Ceres’e minnettar olduklarını gösterir.

Yazıtta adı geçen kişilere gelince, De Boze Antonia Valeria’nın Ceres’in bir Rahibesi veya en azından Gizemlerine inisiye olduğunu, eşinin de Neron zamanında mükemmel Modestus tarafından özgür bırakılan, Mısır’da eski bir köle olan, ünlü Epaphroditus olduğunu düşünür. Modestus’un oğlunun mentörü olmuştur, sadece el yazması metinlerin var olduğu bir dönemde devasal sayılacak, içinde 40.000 kitabı barındıran bir kütüphane kurmuştur; talihsizlik veya zorbalıkla karşı karşıya kalan ünlü Romalıların küçük kütüphanelerinden toplanıp değerlenmiştir. Epaphroditus kendi yazdığı kitaplar sayesinde de bilinir.’

*

Orijinal Fransızca

***