‘Pythagoras amongst his pupils in Crotona’. Wood engraving, unsigned, coloured.
From: Hermann Göll, Die Weisen und Gelehrten des Altertums, Leipzig (Otto Spamer) 1876, p.31.
Coll. Archiv für. Kunst und Geschichte.

*

Çeviri: Nalan Özkan Lecerf

Bilmelisin ki birbirimizi tanımak ve buluşmalarda toplanmak üzere tüm mektup ve diğer yazışmalarımızın başına druidlerin pentagonunu (ç.n. beşgen) çizmeliyiz; böylece başkalarını bunun sadece bir formül olduğuna, sağlığımız için sıradan bir dilek dilediğimize inandırabiliriz. Değerini sadece filozof bilir.

(İngilizce metninde yer alan görseldeki beş harfli ‘υγεία’ kelimesi Yunanca ’da sağlık anlamına geliyor)

Ayrıca işaret parmağımızdaki yüzüğe örtünün arkasında bulunan bir meşalenin oymasını yaptırıyoruz: Bu okulumuzun sembolüdür. Ham balmumuna yapılan baskısı sadece gizli yasalar ve tarafımızdan itibar gören, kızım Damo’nun korumasına verdiğim kitaplar için kullanılacaktır.

Kıyafet olarak bembeyaz ketenden oluşan, benzer kumaştan yapılan bir kemerle kuşanan uzun bir kaftan giyiyor, onu her gün değiştiriyoruz. Beyaz iyiye, siyah ise kötüye atfediliyormuş gibi görünüyor.

Hayvanların etini kendimize yasaklıyoruz, özellikle kanun yapıcı gibi yüce bir pozisyona adanmış olanlar; onlar aramızdaki en saf olanlar olmalıdır. Öğünlerimiz ekmek ve bal, sebze ve meyve, nadiren yumurta, süt ve bal şarabıdır (biranın atası).

Sabah akşam lir ile ahenkli şarkılar söylüyor, birkaç beden hareketi yapıyor ve şu ana kadar yapılanla yapılması gerekeni gözden geçiriyoruz. Gün içerisindeki ders ve çalışmalarımızda ıssız yerlerde merasimli yürüyüşlerimizi yapıyor, devamında yıkandıktan sonra parfümlerimizi kullanıyoruz.

Musaeum’un (ç.n. tüm sanatların öğretildiği antik bir kampüs) ortasında her zaman alanı iki sınıfa bölen bir örtünün olması yerinde olacaktır. Biri gizli ilkelerimize adanmış, diğeri geri kalan öğrencilerimize açıktır.

Okula yeni başlayanlarımız için geçerli olan zorunlu kurallarımızdan bir tanesi birkaç yıl süren bir sessizlik sınamasına tabi tutulmalarıdır. Ancak genel olarak adayların alışkanlıkları ve ailesinin ahlaki değerleriyle ilgili bilgi sahibi olmalıyız, özellikle fizyonomi bilimi sayesinde. Mülkleri onları ağırlayan yeni ailede paylaşılmaktadır.

Az uyuyoruz, az yiyoruz. Ruhlarımız ve kıyafetlerimiz eşit derecede saf, çalışmalarımız ve egzersizlerimiz dengelidir. Sadece ellerin veya zihnin çalışmasını yasaklıyoruz; bunlar insan ırkının mükemmelliğe erişebilmesine engel ve eşit derecede ölümcül olan iki uç nokta gibidir!

Okulumuzun ilk ve tek kitabı hafızadır. Sırları ifşa edeni bırak, getirdiğini geri alsın ve hiçbir zaman aramıza dönmesin! Hepimiz için öldüğünden hafızasına bir anıt mezarı dikiyoruz.

Henüz okula kabul edilmeyen ancak Musaeum’un örtüsünün dışında paylaşılan harici öğretiye katılmalarına izin verilen harici dinleyiciler için bilim sembollerle örtülüdür. Alanın iç kısmında Akousmatikoi (ilk derece), Mathematikoi (ikinci derece), Sebastikoi (üçüncü derece) ve Politikoi’lar (dördüncü derece) için çıplak gerçek gözler önüne serilmektedir. Hepsi aktif olarak teogoni, törebilimi, geometri, doğacılık ve yasama alanında çalışmakta, çok azı ise ilk gerçeklerle ilgilenmektedir.

Güneşle uyanıyor, ilk ışınlarını tefekkür ediyoruz. Hiçbir zaman flüt değil, lir günün ve çalışmalarımızın sonunu anons ediyor; müzik felsefedir. Akşam yemeğinde ve sonrasında verilen arada saygın oyunlar, ciddi danslar yapılıyor.

‘Bilge’ ünvanını gururlulara bırakıyoruz: bizler daha mütevazı olan ‘filozof’ sıfatına layık olmak için gayret ediyoruz. Okulumuzdaki filozof sadece derecesine eşit olanlarla sohbet edip, çalışıyor. Dışarıya çıkmak, dışarıdan gelenlerle konuşmak yasaktır, aynı şekilde dışarıdan birinin yaklaşması da. Yıkanırken yalnızız, yemek yerken en fazla dokuz, uzun yürüyüşlerimizde ise en az üçüz. Sabah akşam ve yemeklerden önce pınar perilerine içiyoruz ve bizi aydınlatan ve besleyen güneşe tütsü kurban ediyoruz.

Dinlenirken ne avlanıyor ne de balık tutuyoruz, böylece ne bir damla kan akıyor ne de acının çığlığı yükseliyor.

Bizimle çalışmaya gelen yapancılardan hiçbir bedel almıyoruz; güneşi izlemek için para ödüyor muyuz? Felsefe satılık değildir. Aynı zamanda tıp uyguluyoruz.

Çok az kişi tarafından yapılan çıplak gerçeğin araştırılması gece olmalıdır. Eterin yüce düşüncelerini sadece şehrin ihtiyaçları bize seslendiğinde, tartışırken danışmak üzere bizi çağırdığında bırakacağız. İyiyi yerine getir ve gerçeği söyle.

Her şeyden önce sağlığımıza dikkat ediyoruz; onsuz bir yaşam olmaz; onsuz felsefe olmaz. Bilgelik mizaçların dengesinde ve beden hareketlerinin ahenginde meydana geliyor.

Dizginlik yazın, daha çok kışın, hatta en çok sonbaharda talep ediliyor. Bahar ise Aşk için tercih edilen mevsimdir. Neslimizi devam ettirecek olan çocuk sayısı az, ancak seçilidir. Etrafınızda kalabalık bir aile olduğunda bilgeliğe erişmek zordur!

Yetkililer zengin elbiseleriyle etki yaratmaya çalışıyor; biz saygımızı davranışlarımızın itibarıyla kazanıyoruz.
Bizde yaşça büyük olanlar genç olanların öğretmenidir.

Bazen insanlarla veya onların varlığında kurbanlar sunalım, ancak onların başvurduğu yöntemle değil: Sabah doğaya hayranlığımızı dile getiren bir ibadet, akşam ise ünlü merhumlara yapılan bir anma töreniyle.

Derslerimiz sık, ancak kısadır! Su saatini (Clepsydra) sadece bir saatlik içeriğe yetecek kadar dolduruyoruz. Güçlü gerçeklerle dolu olan bir saat insan zekâsının ölçüsüdür. Nezaketle yapıldığı sürece dinleyici topluluğuna bizlere soru sormasına veya endişelerini dile getirmesine izin veriyoruz; sadece hakaretlere cevap vermeyi reddediyoruz.

Bizleri rencide etme niyetinde olanları peşinen affediyoruz. Görenler, körlere vuran sopaya zarar gelmesini isteyemez; her zaman gerilmiş olan beyaz örtümüz bizleri bize danışanların bakışlarından saklasın! Belki bir gün daha az gizemle hareket edebileceğiz.

Anlaşmazlıkları olan arkadaşlar, kardeşler, aileler için uzlaştırıcı olarak hareket etmeye kendimizi mecbur kılıyoruz; ihtilaf halindeki çiftlerde hakem olarak; gençlere, tecrübesiz ve tövbe edenlere rehber olarak.

Birbirimizi destekliyoruz. Hiçbir zaman kuşku olmamalıdır. Aramızda eylemleriyle skandala sebep olanı reddediyoruz. Her birimizin okuluma sadık olmasını ve başkalarından sakınmalarını temenni ediyorum! Bağımsızlığımızı kıskanıyoruz, dolayısıyla hükümetlerin korunmasını aramıyoruz. Kendi kendine yeten insanın korunmaya ihtiyacı yoktur. Ancak yetkilileri ve hemşerilerimizi ilkelerimiz ve davranış kurallarımız hakkında bilgilendirmeliyiz.

Nadiren yeminler ediyoruz; sadece çalışmaların ergin dönemlerinde.

Ölünün yakıldığı odun yığınından ziyade topraktır mezarımız.

Başkalarının evren, gökyüzü ve küre olarak adlandırdığı dünyayı bizler mükemmelliğin şaheseri olarak görüyoruz. Okulumuz, ruhani ailemiz küçük dünyamız ve büyük dünya gibi ahenkli olsun!

Tüm diğer kanunları içeren okulumuzun ilk ve son kanunu, tüm mal ve varoluşların paylaşıldığı özgün topluluğun imajını ve gerçeğini bir rol model olarak yaşamaktır. Söz konusu yaşam biçimi artık sadece insanoğlunun hafızasında küçücük bir hatıra olarak kalmıştır.

Her birimiz ‘bu benimdir!’i feragat etti; bu imzamızdır.

Kanun yapıcılarımız sağ ellerinde dudaklara getirilen işaret parmağını temsil eden bir yüzük taşıyor. Bu bize sırlarımızı anlatmamamız gerektiğini her zaman hatırlatıyor! Sıkıntılı günlerde ölümcül silah kullanmaya mecbur bırakılırsak onları kullanmamaya tercih ediyoruz. Bir zulüm esnasında filozof atalarının mezarına geri çekilip, mantosuyla örtülü bir şekilde bekliyor. Sevgili müritlerim, evlerinizden uzaktayken zulüm göreceğiniz şehirde son işkenceyi çekmeden önce – Atinalılar gibi – kalabalığa seslenerek şu üç cümleyi ifade edebileceğinizi eklemek isterim:

‘Vatandaş! İnsan hayatının yüce üçlüsünü yerine getirdim. Doğdum, yaşadım ve Gerçek, Bağımsızlık ve Adalet için ölüyorum. Tüm Felsefe budur.’

*

Orijinal Fransız

***