Toprak & Bitkiler Duası

Çeviri: Nalan Özkan Lecerf

Ara Pacis Sunağı’nın doğu tarafında, Roma toprak tanrıçası Tellus Mater’in bir kabartması vardır. Ara Pacis’in bu panelinin ortasında yer alan figürün toprak ve ana tanrıça niteliklerinden dolayı o genellikle Tellus olarak adlandırılır. Fotoğraf: Chris Nas

HYGEIA’nın Mavi Evinden bugün yaptığımız paylaşım, Roma İmparatoru Augustus sonrası dönemden iki Latince duayı kapsamaktadır.

‘Bu dualar bitkiler toplandığında okunmalıdır. Birincisi, ayette bir ilahi olarak başlar, ancak asıl dua (Toprak Duası’nın son paragrafı) ikinci metnin tamamı gibi düzyazıdır.’ Ɔ. MARTIANA

**

Toprak Duası

Kutsal Toprak tanrıçası (Tellus), her şeyin doğasının anası,
Her şeyi oluşturan ve yıldızları yeniden yaratan,
Kendini tüm halklara koruyucu olarak sunan yegane varlık,
Göklerin ve denizlerin tanrıçası ve her şeyin yargıcı,
Senin sayende doğa dinlenir ve uyur,
Yeniden ışığı geri getiren ve geceyi bozguna uğratan sen;
Dis’in (ç.n. Roma mitolojisinde yeraltı tanrısı) gölgelerini ve uçsuz bucaksız kaosu örter,¹
Rüzgar, yağmur ve fırtınaları içinde barındırır,
Dilediğin zaman denizleri salıverir, karıştırırsın,
Güneşleri bozguna uğratır, fırtınaları ayaklandırırsın,
Sonra yine dilediğin zaman güzel bir gün gönderirsin.
Hayatın rızkını sonsuz bir sadakatle dağıtır
Ruh geri çekildiğinde, sana sığınırız,
Neyi pay edersen et, her şey sana geri döner.
Haklı olarak sana Tanrıların Yüce Annesi denir
Adanmışlıkta tanrıların² gücünü aştığından.
Hakikaten halkların ve tanrıların anasısın
Sen olmadan hiçbir şey ölemez veya doğamaz.
Harikasın ve tanrıların kraliçesisin, ey tanrıça!

Tanrıça, sana dua ediyor, ilahi gücünü (numen; ç.n. ‘kendinde olan şey’) çağırıyorum.
Nezaketinle arzu ettiğimi verebilirsen
Dönerim, ey tanrıça, sana layık olan bir sadakatle teşekkürlerimi sunarım.
Duy beni, rica ediyorum, başladığımı destekle.
Tanrıça, senden dilediğimi bana sunmanda istekli ol.

Görkemli tanrıça ne tür bitkiler üretirse, sağlık için tüm halklara dağıtır. Bu bana mübah ilacın olsun. Bana güçlerinle gel. Bunlardan (bitkilerden) ne yapacaksam yapayım, sonuç hayırlısı olsun. Onları kime verirsem vereyim ya da onları benden kim alırsa alsın sağlığını koru. Şimdi senden alçakgönüllülükle ne dilersem, görkemli tanrıça, bana yardım etmen için talepte bulunuyorum.³

Notlar
1: Dünya/toprak yeraltını (kaos, Dis’in alemini) da içinde barındırıyor.
2: Divum numina, “diğer tanrılar”.
3: Son paragraf düzyazı olup bitkinin işlevi göz önünde bulundurularak uyarlanabilir.

Latince dilindeki kaynak metin için İngilizce sayfaya bkz.

Tüm Bitkilere Dua

Şimdi¹ güçlü bitkiler olan sizlere dua ediyorum; toprak ananın (parēns Tellūs) yarattığı ve tüm insanlara bir hediye olarak sunduğu görkemli varlıklara yalvarıyorum. Tüm insanlığa en faydalı şekilde yardımcı olasınız diye, sağlığın devasını ve (kendisinin/sizlerin) görkemini topladı. Bu nedenle size alçakgönüllülükle yalvarıyor ve dua ediyorum. Güçlerinizle burada hazır olun, çünkü sizleri yaratan, sizleri toplamama izin verdi. Tıbbın emanet edildiği tanrı² da onaylıyor. Gücünüz yettiğince sağlık uğruna yararlı ilaçlar sunun. Bana korumanız ve tüm güçlerinizle lütufta bulunun, rica ediyorum. Ne yaparsam yapayım, devayı hangi kişiye verirsem vereyim, ilaç çok hızlı etki etsin ve iyi sonuçlar versin. Böylelikle görkemli tanrıçanın onayıyla sizleri her zaman toplayabileyim. Sizler için ürün (fūgēs) bırakacağım³ ve büyümenizi emreden azamet adına şükredeceğim.

Notlar
1: Toprağa dua ettikten sonra.
2: Asklepius.
3: Örneğin bitkilerin alındığı yere.

Latince dilindeki kaynak metin için İngilizce sayfaya bkz.