Painting by David Roberts

*

Çeviri: Nalan Özkan Lecerf

‘[…] Sanırım ki Mısırlı bilge adamları (hoi Aiguption sophoi) da bunu ya bilimsel (episteme) ya da doğuştan gelen bir bilgiyle anlamışlardı. Bir şeyi bilgece ifade etmek istediklerinde (dia sophias) sözlerinin düzenini takip eden harf ve cümlelere başvurmuyor, sesleri taklit etmiyor ve felsefi demeçleri ileri sürmüyorlar, ancak görseller çizip (agalmata) tapınaklarına her bir şey için birer görsel kazıyarak anlaşılır dünyanın tutarlılığını tezahür ediyorlardı. Çünkü her bir görsel bir bilgi veya bilgeliği (episteme kai Sophia hekaston estin agalma) temsil edip, böylelikle bir bütün olarak üzerine konuşulacak veya düşünülecek bir konu olmaktan ziyade bir beyan anlamına geliyordu. Ancak daha sonra başkaları yoğunlaşmış birliğinden başlayarak halihazırda ortaya çıkmış, söylemsel olarak ifade edilen ve bu gibi şeylerin neden böyle olduğunu açıklayan başka bir temsil keşfetti…’

Sıradan konvansiyonları aşan yazıların esrarengiz yüzeyini okuyabilmek için sadece içsel bir sakinliğe ve konsantrasyona değil, aynı zamanda benzetmelerin ve çağrışımların metafiziksel bilgisine de ihtiyaç vardır.

[…] ‘Plotinus’un ifade ettiği gibi güzelliğin veya uyumun her bir öğesi ruhani varlığı tabiri caizse şekline veya rengine çeken bir ayna veya kaptır; bu durum kutsal sembollerde doğrudan geçerliyse, dolaylı bir şekilde uyumlu ve bundan dolayı gerçek olan tüm şeylerde de geçerlidir. Bu nedenle bir zanaatkârın ölçülü güzellikten oluşan ambiyansı – elbette özel durumlar söz konusu olup görkemli istisnalar vardır – barakah’ı, ‘bereket’i çeker; temiz havanın yarattığı sağlıktan fazla ruhanilik yaratmaz, ancak her bir durumda onunla uyumludur ki bu da önemli olup insanlık bakımından normal bir şeydir.’

***