Michel Chodkiewicz: Emir Abdülkadir – Meczupluk Üzerine

‘Whirling Ring’ by

Mohammed Abu Elwafa

*

Türkçe çeviri: Emir Abdülkadir İnanç

Arapça J Dh B kökünden gelen meczup kelimesi kendine “yaklaştırma”, “çekme”, cezbetme anlamlarını taşır. Uzun bir yolculuk boyunca, adım adım ilerleyen bir yolcuya, bir salik’e göre meczup yolculuğun makamlarının üzerinden bir sıçrayışta atlayan kimsedir. Abdülkadir’in meczup olduğu açıktır. Meczupluk istisnai bir durum olarak görünse de, İslami erginlenme yolları arasındaki yerini uzun zamandır edinmiştir ve bu gelenek dahilinde çeşitli alt kol ve biçimleri mevcuttur.

En uç noktada bir meczup Allah’ın abdalıdır, mecnundur, behlüldür ve yaptıkları akla mantığa sığmadığı gibi şeri hükümlerle de kısıtlanamaz. Cezb halinde Allah’ın onda tecelli etmesiyle, İbn Arabi’nin bahsettiği üzere, Abu İkal el Mağribi’nin Mekke’de zincirlere vurulu halde yeme içmeden kesilmesi gibi tüm insani ve hayvani ihtiyaçlardan bile özgürleşebilir.Bahsedilen hal ve durumların Abdülkadir’de bulunmaması ve ömrü boyunca bulunduğu diğer görev ve haller onu bir meczup olarak görmeyi ve tanımlamayı güçleştirebilir. Ancak, İbn Arabi’nin Fütuhat-ı Mekkiye’de anlattığı gibi, meczupluk bazı kimselerde açıkça belirmeyebilir ve meczup ona atfedilen nişane ve semptomları göstermeyebilir.

Meczupluk tariki “en kısa ve en emin yol “olsa da, Abdülkadir’e göre “yüce ve en mükemmel olanı” yolda adım adım ve metodik ilerleyen salikinkidir. Kendi mükemmeliyetini ve dengesini bulabilmek ve sonrasında başkalarına rehberlik edebilmek için meczup alçakgönüllülük gösterip bir çırak ve talebe olmalı, sonunu bildiği yolu adım adım yürümelidir.

***